Τρίτη 18 Ιουνίου 2013

Το παραδοσιακό ξυνόγαλο

Από την κ. Σοφία Καλαμπαλίκη - Χαλκίδα


Ο κάδος παραγωγής βούτυρου και ξυνόγαλου.
Γνωστό ως καδί, κάδη και τινάτσα.

Το ξυνόγαλο στο χωριό μου, τους Ραπταίους, γινόταν πάντα αυτή την εποχή!!!
Κάθε χρόνο μόλις τελείωναν οι τσοπάνηδες το πήξιμο του τυριού και πρίν στερφέψουν τα ζώα είχαν το ποιό παχύ γάλα σε λιπαρά.
Μάζευαν το γάλα 2-3 ημέρες το άφηναν ουσιαστικά να ξυνήσει και το έβαζαν στο ειδικό ξύλινο δοχείο, στενό σαν πολύ στενό βαρέλι, τινάτσα το έλεγαν, το οποίο το έβαζαν πρώτα στο νερό να σφίξουν τα ξύλα να μην τρέξει το γάλα έξω, και με το ειδικό κοντάρι που είχε στο κάτω μέρος ένα στρογγυλό ξύλο με τρύπες άρχιζαν να τινάζουν δυνατά και ρυθμικά το γάλα για πολύ ώρα. Αυτό γινόταν πρωί πριν πιάσει η ζέστη, στην επιφάνεια μαζευόταν το βούτυρο έριχναν κρύο νερό για να παγώσει και να το μαζέψουν ποιό εύκολα.
Το γάλα που έμενε ήταν το ξυνόγαλο, θεικό, υπέροχο!!!!
Εφτιαχναν και ένα είδος τυριού από το ξυνόγαλο που το έλεγαν μπριτζό είχε υπόξυνη γεύση και το έγαζαν στίς πίτες τις καλοκαιρινές με κολοκύθι, υπέροχο υλικό!!!
Το βούτυρο που μάζευαν, φυσικό αγνό η δε μυρωδιά του μοναδική το έβραζαν και το άφηναν να κάτσει και έπερναν το καθαρό, το έβαζαν σε βάζα γυάλινα και το είχαν όλο το χρόνο για φαγητά και γλυκά, μια μικρή κουταλιά στο φαγητό και απογείωνε την γεύση.


1 σχόλιο:

  1. Βρέθηκα τυχαία στο μπλόγκ σας και εντυπωσιάστηκα.
    Πάρα πολύ καλή προσπάθεια, συγχαρητήρια, σας έβαλα ήδη στα αγαπημένα μου.
    Φιλικά Γιώτα

    ΑπάντησηΔιαγραφή