Λεβάντα, υπέροχο άρωμα της ευβοϊκής γης

Ανάμεσα στα σημαντικά αρωματικά βότανα που είναι αυτοφυή στην ευβοϊκή γή είναι και η λεβάντα. Τη συναντάμε στη Βόρεια και στην Νότια Εύβοια. Είναι ένα υπέροχο ρομαντικό φυτό και αργά ή γρήγορα όλοι υποκύπτουμε στην ομορφιά και το άρωμά της. Τα άνθη της άγριας αλλά και της καλλιεργημένης λεβάντας έχουν ένα ελκυστικό μωβ χρώμα που γοητεύει. 

Θεωρείται από τα κορυφαία αιθέρια έλαια και εντελώς ακίνδυνα.Με το υπέροχο άρωμά της αποτελεί ένα από τα βασικά συστατικά στην αρωματοποιϊα, τη σαπωνοποιϊα και γενικότερα την παραγωγή καλλυντικών. Οι ανθοφόροι βλαστοί μαζεύονται και χρησιμοποιούνται ως αρωματικό στις ντουλάπες, τα συρτάρια και γενικά σε χώρους που θέλουμε να έχουμε ωραίες μυρωδιές. Εχει αντιοξειδωτικές και χαλαρωτικές διότητες και σήμερα θεωρείται ένα ιδιαίτερα πολύτιμο βότανο για την καταπολέμηση του στρες και του άγχους. Εχει επίσης αντισηπτικές ιδιότητες και επισπεύδει την επούλωση τραυμάτων, ενώ σε μεγάλες δόσεις δρα ως υπνωτικό. Τέλος, είναι φυσικό εντομοαπωθητικό για τα βλαβερά έντομα κουνούπια, μύγες καθώς και για τον σκώρο. 

Η άγρια λεβάντα που φύεται σε πολλά μέρη της Εύβοιας είναι επίσης ιδιαίτερα αγαπητή και στις μέλισσες που δεν παραλείπουν να την επισκέπτονται συχνά τον Ιούνιο και Ιούλιο που είναι ολάνθιστη.   

Η ονομασία της λεβάντας προέρχεται από το λατινικό ρήμα lavare που σημαίνει πλένω, διότι ότι οι Ρωμαίοι χρησιμοποιούσαν άνθη λεβάντας για τον αρωματισμό του νερού των λουτρών τους.

Σε όλα τα είδη λεβάντας χρησιμοποιείται μόνο το άνθος της. Καταλληλότερη εποχή συγκομιδής θεωρείται το στάδιο της τελικής ανάπτυξης του ανθοφόρου στελέχους και έναρξης της ανθοφορίας μέσα στο καλοκαίρι.

Μια δυό σταγόνες αιθέριου ελαίου λεβάντας στο μαξιλάρι μας, μας προσφέρουν καλύτερο ύπνο αλλά και μια - δυό σταγόνες στο κολάρο του κατοικίδιου ζώου μας το προφυλάσσουν από τα παράσιτα.

Χρησιμοποιείται από τα αρχαία χρόνια στην Αίγυπτο και στην Ελλάδα ως άρωμα ή θυμίαμα. Κατά το Μεσαίωνα, θεωρήθηκε σαν αφροδισιακό αλλά και θεραπευτικό βότανο για πονοκέφαλο, πονόδοντο, αλλά και ψυχικές διαταραχές. 

Αν έχουμε βοτανόκηπο η λεβάντα είναι αναμφισβήτητα το στολίδι του και η καλλιέργεια του δε θα μας δυσκολέψει γιατί είναι γενικά εύκολο φυτό χωρίς μεγάλες ανάγκες σε ποτίσματα και φροντίδα. Αγαπά τον ήλιο και μπορεί να αναπτυχθεί και σε φτωχά πετρώδη εδάφη. Αν έχουμε σπόρο λεβάντας και θέλουμε να παράγουμε φυτά δεν είναι καθόλου δύσκολο. Φυτεύουμε τους σπόρους σε γλάστρες και τις κρατάμε σε σκιερό μέρος μέχρι να ξεπροβάλλουν τα νέα φυτά. Μόλις ψηλώσουν 5-6 εκατοστά μετακινούμε τις γλάστρες σε ηλιόλουστο μέρος για να ευνοήσουμε την ανάπτυξη. Το μεταφυτεύουμε στον κήπο λίγες εβδομάδες αργότερα σε μέρος ηλιόλουστο, χωρίς πολύ υγρασία. Φυτεύουμε τα φυτά σε απόστασγ 50-60 εκατοστά ανάμεσά τους. Η ρίζα της απλώνει σε μεγάλο βάθος και πλάτος. Είναι πολυετές φυτό και με λίγη προσοχή το χειμώνα θα το απολαμβάνουμε για πολλά χρόνια. Για καλύτερα αποτελέσματα στο τέλος της άνοιξης βάζουμε στις λεβάντες μας λίγη κοπριά ή λίπασμα και έτσι βοηθάμε τις βοηθάμε να έχουν πλουσιότερη άνθηση και ζωηρότερο μωβ χρώμα. Η συγκομιδή των λουλουδιών της λεβάντας μπορεί να γίνει ανά πάσα στιγμή οπότε ταυτόχρονα περιποιούμαστε και το φυτό μας ή να μείνουν πάνω στο φυτό όλο το καλοκαίρι. Αν τα αφήσουμε το καλοκαίρι πρέπει το φθινόπωρο να τα κλαδέψουμε αποφεύγοντας να κόψουμε ξυλώδεις βλαστούς. Τα άνθη που κόβουμε τα τοποθετούμε σε εφημερίδες σε σκιερό και στεγνό μέρος για να αποξηρανθούν ώστε να φτιάξουμε τα αρωματικά μας για ντουλάπες, συρτάρια κλπ. Αν βάλουμε μερικά κλωνάρια στα κάρβουνα του μπάρμπεκιου καθώς ψήνουμε το κρέας μας αρωματίζεται υπέροχα. 

Σήμερα η καλλιέργεια της λεβάντας που είναι μία από τις επιδοτούμενες αγροτικές καλλιέργειες μπορεί να αποφέρει σημαντικά οικονομικά ωφέλη στον καλλιεργητή λόγω της καλής τιμής της αγοράς, ιδιαίτερα αν πρόκειται για βιολογική καλλιέργεια. Θεωρείται από τις πλέον ενδιαφέρουσες εναλλακτικές καλλιέργειες που γίνονται εύκολα και χωρίς μεγάλες φροντίδες και συστήνεται ακόμα και σε νέους καλλιεργητές αφού τους προσφέρει τη δυνατότητα μέσα 2-3 χρόνια να απολαμβάνουν ένα καλό εισόδημα. 

Γράφει η Σοφία Μούτσου